انواع موتورسیکلت + کاربردهای متفاوت آنها
امروزه میتوان موتورسیکلتها را در چندین گروه جداگانه، کلاس بندی کرد. البته این تقسیم بندیها به طور کلی بر اساس نوع کاربرد موتورسیکلت و حجم موتور آنها صورت میگیرد. در این نوشته، به معرفی کلاسهای مختلف این وسیله نقلیه و تفاوت آنها نسبت به یکدیگر پرداختهایم و امیدواریم بتوانید با مطالعه این متن و به دست آوردن اطلاعات کافی در این زمینه، موتورسیکلت مورد نظر خود را انتخاب کنید.
کلاس نکد (Naked)
کلاس نکد از مدلهای پرکاربردی است که در میان علاقهمندان به موتورسیکلت با عنوانهای دیگری نظیر موتور استاندارد یا شهری هم شناخته میشود. قدمت این محصولات به دهه 70 میلادی میرسد و در همان ابتدای تولید هم توانستند در اروپا جایگاه ویژهای را به خود اختصاص دهند. این کلاس، امروز هم به اندازهی گذشته محبوب است. زیرا علاوه بر داشتن استانداردهای لازم، از نظر قیمت هم بسیار مقرون به صرفه بوده و برای کسانی که به دنبال خرید موتورسیکلتهای ارزان و کاربردی هستند، میتواند بهترین گزینه باشد. مطالعه بیشتر در مورد موتورهای نکد
برخی از مشخصات موتورسیکلتهای کلاس نکد
- در این سبک شاهد موتورسیکلتهای سادهای هستیم که هیچ گونه فلاپ و حجمپردازی اضافهای با هدف زیباسازی، به آنها اضافه نشده و همین امر باعث شده تا مدلهای Naked، طراحی کلاسیک و مدرنی داشته باشند.
- البته لازم به ذکر است که تنها در بخش پایین این موتورها، یک گارد لولهای برای محافظت از موتور و پاهای موتورسوار قرار گرفته است. به همین دلیل، موتورسیکلتهای کلاس نکد، به موتورهای برهنه معروف شدهاند.
- از دیگر ویژگیهای آنها می توان به هندلینگ متوسطشان اشاره کرد که همین امر باعث میشود تا برای استفادهی روزمره در شهر و مسافتهای کوتاه بین شهری کاربرد داشته باشند.
- از آن جایی که حجم موتور در این سبک، بیشتر از 600 سی سی نیست، برای موتورسواران مبتدی نیز مناسب هستند تا رانندگی برای آنها سخت نباشد و بتوانند به راحتی موتور سیکلت را کنترل کنند.
- به دلیل نوع طراحی و حالت آرگونومیکی که برای مدلهای نکد در نظر گرفته شده، فرمان آنقدر بالا قرار میگیرد که راکب نیاز به خم شدن بر روی فرمان نداشته باشد و با داشتن موقعیت نسبتا قائم، در حین رانندگی کمتر خسته شود.
کلاس اسپرت ((SPORT
این کلاس با هدف شرکت در مسابقات ورزشی طراحی و تولید شده است. به طوری که با این موتورسیکلتها، میتوانید به راحتی شتاب گرفته و سرعت بالایی را تجربه کنید. به همین دلیل برای پیستهای موتورسواری مناسبند و راکب با آنها، سواری هیجانانگیز و پرشتابی را تجربه میکند. لازم به ذکر است که موتورهای کلاس اسپرت در مدلهای مختلفی موجود هستند و همین امر باعث میشود تا قیمتهای متفاوتی داشته باشند.
مشخصات موتورسیکلت های کلاس اسپرت
- طراحی ظاهری این کلاس دارای فلاپها و حجمهای اغراق آمیز است که منجر به زیباترشدن و جذابتر شدن موتور میشود. این طراحی در آیرودینامیک بهینه دستگاه هم بی تاثیر نبوده و در شتابگیری هر چه بهتر موتور، کمک بسزایی میکند.
- البته این موتورها یک مشکل هم دارند: بدنهی آنها در زمان زمین خوردن، آسیب زیادی میبیند و موتورسوار باید هزینه زیادی را برای تعمیر موتورسیکلت خود متحمل شود. طلق کوچک در جلوی موتور سیکلت و فلاپ ثابت جلو از دیگر مشخصات ظاهری موتورهای اسپرت محسوب میشود.
- از دیگر ویژگیهای این دستگاه میتوان به سرعت و شتاب زیاد با قدرت ترمزگیری بالا اشاره کرد. البته موتورهای اسپرت را بر اساس حجم موتور، میتوان به دو دسته معمولی و حرفهای تقسیم بندی کرد. موتورهای اسپرت معمولی دارای حجم 250 تا 600 سی سی هستند و حجم موتور در نمونههای حرفهای این سبک که در مسابقاتی نظیر موتو جی پی استفاده میشوند، به 1000 سی سی هم میرسد.
- در واقع موتورسیکلتهای اسپرت حرفهای، نسبت به نمونههای معمولی، ابعاد بزرگتر، سواری پرهیجان، شتاب و سرعت بالاتری دارند و حتی سرعت آنها به 300 کیلومتر در ساعت هم میرسد. البته هندلینگ و چسبندگی آنها به گونهای است که موتورسوار میتواند در پیچ ها موتور را تقریبا روی زمین بخواباند.
- علاوه بر این، فرمان این موتورها، اصطلاحا مخفی، پایین و کوتاه با میزان گردش محدود 10 الی 15 درجه هستند. همین امر باعث میشود تا حالت نشستن راکب به صورت قائم نبوده و در وضعیتی دراز کش و رو به جلو قرار گیرد. با توجه به این شرایط، موتورهای اسپرت، برای استفادههای طولانی مدت مناسب نبوده و حتی ممکن است افراد بعد از یک ساعت موتورسواری با آنها، در دستان خود احساس کرختی داشته باشند.
کلاس کروزر (Cruiser)
کروزر یک موتور تفریحی است به همین دلیل طراحی آن به گونه است که موتورسواری با آن در مسافتهای طولانی، راحت است و برخلاف سایر موتورها، خسته کننده نیست. فاصلهی بین دو چرخ زیاد، دستههای بلند و زین کم ارتفاع، از ویژگیهای ظاهری موتورسیکلتهای کروزر است که آنها را نسبت به دیگر مدلها زیباتر کرده و باعث شده تا در میان علاقه مندان به موتورسیکلت، بیشترین طرفدار را به خود اختصاص داده باشد.
در ساختار کلاس موتورسیکلت کروزر نسبت به سایر کلاسها، پدال ترمز و دنده، بالاتر است. از این رو پاها جلوتر از بدن راکب قرار گرفته و دستها برای گرفتن دستگیرهها بالا میآید و همین امر باعث میشود تا موتورسوار مسافتهای طولانی را بدون خستگی طی کند. هم چنین ابعاد این نوع موتورسیکلتها طوری است که نصب تجهیزات جانبی اضافه و فراهم نمودن آسایش راکب دوم هم با آنها ساده است.
حجم موتور در کلاس کروزر در بازه 250 تا 1800 سی سی متغیر است و با توجه به حجم موتور، وزن دستگاه هم بین ۱۳۵ کیلو گرم تا 350 کیلو گرم است. این کلاس موتور، بهترین گزینه برای حرکت در اتوبان و بزرگراه هاست.
کلاس تورینگ (Touring)
اگر عاشق سفرهای جادهای طولانی با موتورسیکلت هستید، توصیه میشود به سراغ موتورهای کلاس تورینگ یا مسافرتی بروید. موتورسیکلتهای این کلاس، ترکیبی از کلاس کروزر و کلاس اسپرت هستند و راحتی، قدرت و سرعت از ویژگهای بارز آنها به شمار میآید.
- داشتن زین پهن مطابق با ارگونومی بدن انسان که باعث شده تا موقعیت قرارگیری راکب در این موتورها، بسیار آسان و راحت باشد.
- هم چنین وجود شیشه جلو برای جلوگیری از برخورد باد به صورت موتورسوار، محفظههای بزرگ برای قرار دادن وسایل برای سفرهای طولانی مدت، صفحه نمایشگر، تجهیزاتی مانند رادیو و سیستم گرم کن و سرد کن صندلی، بخاری و غیره از دیگر ویژگیهای موتورهای کلاس تورینگ هستند.
- انجین پر قدرت با ظرفیت 750 سی سی تا 1600 سی سی و مخازن سوخت بسیار بزرگتر از حد معمول، از دیگر مواردی است که موتورهای تورینگ را برای طی کردن مسافتهای چند صد کیلومتر و حتی بیشتر از هزار کیلومتر مناسب کرده است.
- وزن زیاد این کلاس موتورسیکلت ( وزنی حدود 360 کیلوگرم) باعث میشود تا رانندگی با آنها نیاز به قدرت زیادی داشته باشد.
کلاس اسکوتر(Scooters )
موتورسیکلتهای کلاس اسکوتر بر اساس دو اصل سهولت در استفاده و ایمنی، طراحی و تولید شدهاند. از این رو استفاده از آنها بسیار راحت بوده و از آن جایی که با سرعت و شتاب بالا، نمیتوان با آنها رانندگی کرد، برای موتورسواران مبتدی و بانوان بهترین گزینه هستند.
مهمترین ویژگیهای اسکوترها به شرح زیر است
- بدنه فانتزی با ظاهری اسپرت، چرخهای کوچک با قطری کم تر از 14 اینچ و وجود کفی یا سکو برای قرار گرفتن پاهای راکب بر روی آن، از بارزترین مشخصات ظاهری اسکوتر هاست.
- هم چنین در جلوی فرمان یا زیر صندلی این موتورها، فضایی برای قرار دادن کلاه ایمنی یا دیگر تجهیزات همراه راکب تعبیه شده است.
- به دلیل افزایش استحکام این موتورها، یک شاسی به آنها اضافه شده و بدنه های آیرودینامیک آنها نیز از جنس پلاستیک یا ورق های فولاد است.
- ترمز جلوی دیسکی و ترمز عقب لنتی این موتورها، به سادگی میتوان با آنها رانندگی کرد.
- صفحه نمایش این کلاس از موتورسیکلت ها هم مواردی نظیر سرعت ، مقدار کیلومتر پیموده شده، مقدار روغن موتور ، مقدار بنزین، چراغ های بالا و پایین و راهنمای موتور را نشان میدهد.
- از مشخصات انجین اسکوترها می توان به سیستم انتقال قدرت اتوماتیک و حجم کم تر از 125 سی سی اشاره کرد. اما در مواردی خاص شاهد حجم موتور تا 600 سی سی هم هستیم. البته اسکوترها با این حجم بالای موتور و ابعاد بزرگ تر، بیشتر برای مسیرهای بین شهری کاربرد دارند.
کلاس تریل (Trial)
کلمهی تریال یا تریل، به معنای تست است که در مبحث موتورسیکلتها، به معنی تست مهارت و دقت در سرعت است. از این رو موتورسیکلتهای تریال که در ایران به تریل هم معروفند، برای انجام حرکات نمایشی که نیاز به مهارت در حفظ تعادل و عبور از موانع بلند دارند، طراحی و تولید شدهاند. در نتیجه، این کلاس موتورسیکلت برای طی کردن مسافتهای طولانی و حرکت با سرعت بالا مناسب نبوده و صرفا برای پیستهای مسابقه مناسب هستند.
مشخصات موتورسیکلتهای کلاس تریل
- این نوع موتورسیکلتها برای اینکه بتوانند حرکات سریع داشته باشند، وزن کمی دارند. علاوه بر این، قدرت در دسترس، در لحظه ی نیاز از مشخصات بارز آنها به شمار میآید.
- از آنجایی که در این کلاسها، موتورسوار برای حفظ تعادل بهتر و انجام حرکات نمایشی و گذر از موانع مرتفع، مرتبا موقعیت خود را تغییر میدهد و باید به صورت ایستاده موتور را هدایت کند، این موتورها، معمولا زین ندارند.
- مخزن سوخت دراین کلاس بسیار کوچک و کم ظرفیت طراحی شده است تا موتور، تا حد ممکن سبکتر شده و از وقوع حوادث ناگوار نیز جلوگیری شود.
- به منظور سبکتر شدن این نوع موتورها، تجهیزاتی مانند کیلومترشمار، بوق، راهنما و … در آنها استفاده نشده است. ارتفاع دیواره لاستیک عقب آنها نیز، از لاستیک جلو بیشتر است.
- در این کلاس معمولا به منظور سبک شدن دستگاه از موتورهای دو زمانه، با حجم 125 تا 300 سی سی استفاده شده است و همین امر باعث میشود تا با آن ها فقط بتوان مسافت چند صد متری طول پیست را طی کرد.
موتورهای کلاس کراس (Motocross)
موتورسیکلتهای کلاس کراس برای پرش از صخرهها و ارتفاعات و انجام حرکتهای نمایشی تولید شدهاند. از آن جایی که این نوع موتورسیکلتها برای بیابانها و تپهها طراحی شدهاند، تجهیزات لازم برای استفاده در شهر را ندارند و برای جابجایی های درون شهری مناسب نیستند.
ویژگیهای کلاس کراس
- این موتورها نسبت به موتورهای شهری، ارتفاع زین بیشتری دارند تا موتورسوار به وضعیت جاده تسلط بیشتر و دید بهتری داشته باشد. حتی در برخی از مدل ها، این ارتفاع به 95 سانتی متر هم میرسد.
- سیستم تعلیق و فنر بندی پیشرفته و گران قیمت از دیگر ویژگیهای موتورهای کراس به شمار میآید.
- مخزن سوخت آنها کوچک بوده و معمولا در این کلاس از موتورهای دو یا چهار زمانه با حجم 125 تا 500 سی سی استفاده میشود.
- در این موتورسیکلتها تجهیزاتی مانند کیلومترشمار، بوق، راهنما و حتی در برخی مدلها سیستم روشنایی نیز وجود ندارد. از این رو برای جابه جایی آن ها در سطح شهر باید از وسایل نقلیه دیگری استفاده کنید.
موتورهای دو منظوره (Dual Purpose or Enduro)
این موتورسیکلتها با عنوان موتورهای دو منظوره شناخته میشوند. به گونهای که میتوانید با آنها، هم در جادههای آسفالت شدهی شهری حرکت کنید هم در جادههای خاکی و ناهموار. به همین دلیل در طراحی آنها، مواردی که برای تردد در شهر مورد نیاز است، به کار رفته شده و در کنار آن، میتوان مسافتهای طولانی در بیابانها و جنگلها را هم طی کرد. وجود تجهیزاتی نظیر چراغهای جلو و عقب موتورسیکلت، چراغ راهنما، لاستیکهای مناسب برای تردد در تمامی سطوح، موتورهای چهار زمانه و مخزن سوخت با حجم بیشتر از ویژگیهای بارز موتورهای دو منظوره است.
کلاس رالی (Rally-bikes )
این موتورسیکلتها برای شرکت در مسابقات رالی و جادهها و بیابانهای ناهموار طراحی شدهاند. از این رو برای آنها، مخزن سوخت با ظرفیت بالا و موتورهای قدرتمند دو یا چهار زمانه با حجم از 450 تا 600 سی سی در نظر گرفته شده است. هم چنین در کلاس رالی لوازم جانبی مانند سیستم روشنایی، کیلومتر شمار، بوق و در مواردی قطب نما هم استفاده می شود.
کلاس اسکرمبلر (Scrambler)
در واقع موتورسیکلت های اسکرمبلر، موتورهایی همه کاره هستند که در ساختار آنها از ترکیبی از موتورهای استاندارد و پرشی استفاده شده است. به طور کلی باید گفت که اسکرمبلر، یک موتورسیکلت خیابانی است که برای مسابقات آفرود ناهموار در زمینهای مختلف هم استفاده میشود. در نتیجه با آنها، هم میتوانید در جاده رانندگی کنید و هم در خارج از جاده.
موتورهای اسکرمبلر میتوانند برای عبور از جادههای ناهموار و خاکی از خود قدرتی فوق العاده به نمایش بگذارند. وجود کمک فنرهای قوی، صندلی بلند، قطعات بادوام و سنگین از دیگر ویژگی های این کلاس به شمار میآید. یکی از بهترین نمونه های کلاس اسکرمبلر، موتور بنلی لئونچینو است که با کلیک روی نام آن، میتوانید به صفحه ی مربوط به آن بروید و از قیمت و سایر مشخصات آن مطلع شوید.
کلاس ریس ( Race)
این کلاس در ایران با عنوان موتورهای سنگین هم شناخته شده و عموما برای استفاده در پیست مسابقه طراحی شده است، اگرچه برخی افراد، از آنها در اتوبانهای شهری هم استفاده می کنند. البته در ایران، تردد موتورهای ریس در خیابانها غیرقانونی بوده و به علت نداشتن مجوز پلاک، فاقد سند رسمی هستند و در صورت به سرقت رفتن، مالکان خود را به دردسر می اندازند.
از مشخصات کلاس ریس می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- بدنه موتورهای ریس به صورت اسپرت با فلاپهای حجیم طراحی شده و معمولا ابعاد آنها به مراتب بزرگتر از موتورهای خیابانی و نکد است.
- حجم موتور در این کلاس بیشتر از 300 سی سی است. البته برخی از برندها موتورسیکلت هایی با مشخصات کلاس ریس و با حجم موتور 200 تا 250 سی سی طراحی کردهاند.
در نهایت
درست است که کلاسبندی موتورسیکلتها موضوع مهمی است و هنگام خرید موتور باید به آن توجه کرد ولی تصور نکنید که تنها با دانستن کاربرد یک کلاس، میتوانید یک موتور مناسب انتخاب کنید. ممکن است با توجه به نیازتان، چند کلاس مختلف برایتان مناسب باشند و حق انتخابهای بیشتری داشته باشید. در نهایت اگر قصد خرید موتورسیکلت دارید، به صفحه فروشگاه اینترنتی موتورسیکلت و فروشگاه اینترنتی موتور برقی مراجعه کنید.