تاریخچه بوجود آمدن موتورسیکلت

موتور سیکلت های دوچرخ با یک پیشرانه تامین کننده نیروی محرکه (موتور) به عنوان یک وسیله نقلیه ارزان قیمت و بسیار مفید در بسیاری از نقاط جهان مورد استفاده قرار می گیرد. شاید بتوان موتورسیکلت را دوچرخه ای نامید که در مکانیسم حرکتی به کمک یک موتور احتراقی توسعه یافته است.

نام مخترع موتورسیکلت

«گوتلیب دایملر» و «ویلهلم می باخ» را میتوان به عنوان مخترعان موتورسیکلت شناخت. اولین ایده ساخت یک وسیله موتوری دوچرخ یا موتور سیکلت توسط دوسازنده آلمانی دوچرخه، توسط این دو نفر در شهر بدکانسات (اشتوتکارت) در سال ۱۸۵۵ اجرا و موتور سیکلت اختراع شد. 

دایملر رایت واگن به طور گسترده به عنوان اولین موتورسیکلت واقعی جهان در نظر گرفته می شود. به دلیل این اختراع، گوتلیب دایملر اغلب به عنوان پدر موتورسیکلت شناخته می شود و پسرش پل  برای اولین بار در نوامبر 1885 سوار آن شد. درواقع وسیله ای که ساخته شده بود همان دوچرخه موتور دار بود که با مواد نفتی، روشن شده و حرکت می کرد.

بدنه آن از چوب و چرخ ها ترکیبی از اسپوک های چوبی با تسمه ها و یک شاسی فلزی بود که در کنار پیشرانه تک سیلندر اتوسیکل و یک کاربراتور تلمبه ای، وسیله نقلیه ابتدایی مذکور را به حرکت در می آورد. اگر مایل هستید در مورد شاسی موتور و کاربراتور آن اطلاعات بیشتری کسب کنید، روی هر کدام از این کلمات کلیک کنید تا به صفحه های مربوطه منتقل شوید.

سازندگان این اختراع، خودروی خود را Reitwagen یعنی خودروی سواری نام نهادند. هدف اولیه آنها طراحی یک وسیله نقلیه رسمی نبود بلکه تلاش آن ها بر طراحی یک حمل کننده موتوری چرخ دار متمرکز شده بود. البته برخی هم معتقدند که نام مخترع موتورسیکلت جوزپه مورنیگوتی (Martinengo، 1834 - 1903) ایتالیایی بوده است(منبع).

در کل اگر برایتان سوال است که اولین موتور سیکلت در کدام کشور اختراع و ساخته شد؟ بهتر است این صفت را به آلمان نسبت دهیم.

درباره اولین موتور جهان

البته اگر موتورسیکلت را کسی به عنوان دوچرخه ای که با نیروی بخار کار کند تعریف کند، نخستین موتورسیکلت آمریکایی بوده است ولی نه به شکل موتورسیکلت های امروزی. این وسیله در نمایشگاه ها و سیرک های آمریکای شرقی در سال ۱۸۶۷توسط «سیلوستر هاروارد روپر» در ماساچوست در معرض دید همگان قرار گرفت.

یک نمونه از ماشین «روپر» ساخت سال ۱۸۶۹ موجود است؛ این دستگاه از یک پیشرانه دو سیلندر زغال سوز ساخته شده و یک میله اتصال به طور مستقیم چرخ عقب را به حرکت در می آورد؛ البته بیشتر به یک سواری امروزی می ماند تا یک موتورسیکلت. در اوایل گسترش صنعت تولید موتورسیکلت، سازندگان بسیاری وجود داشتند که تولیدات خود را به وسایلی با پیشرانه های دورن سوز مجهز ساختند.

در ابتدای کار تمامی تولیدکنندگان طراحی مدل های سه یا چهار چرخه را در دستورکار خود قرار دادند و این حالت امنیت و اطمینان کافی برای کنترل وسیله و زمین نخوردن راننده را تضمین می کردکه با قوی تر شدن پیشرانه ها و توسعه طراحی بدنه دوچرخه ها توسط سازندگان موتورسیکلت کم کم توسعه یافت.

یک مدل بسیار جالب مدل «میلت» بود که بعدها در سال ۷۸۹۲ طراحی شد. میلت از یک پیشرانه پنج سیلندر استفاده می کرد که به عنوان توپی چرخ عقب نیز به کار می رفت، سیلندرها همراه چرخ دور می خوردند و میل لنگ آن نیز محور عقب را تشکیل می داد.

اولین تولید واقعاً موفق مدل دوچرخ «هیلدن براندو ولفهولر» نام گرفت و در سال ۱۹۸۴ در مونیخ عرضه شد که یک پیشرانه دوتایی موازی در پایین بدنه نصب شده بود که سیلندرهای آن جلو وعقب می رفت.

میله اتصال مستقیماً به محور چرخ عقب متصل می شد و به جای استفاده از چرخ سنگین برای ذخیره انرژی در بین احتراق سیلندر در این موتور یک جفت تسمه محکم ارتجاعی مورد استفاده قرار گرفته بود که هر کدام در قسمت خارجی بر سیلندر نصب می شد. سیستم خنک کننده پیشرانه، با استفاده از یک مخزن آب (رادیاتور) که در بالای گلگیر عقب نصب شده بود، کار می کرد.

مخترع موتور گازی

حالا که در مورد تاریخچه اولین موتورسیکلت ها، داریم اطلاعاتی کسب میکنیم، بهتر است در مورد اولین موتور گازی هم اطلاعاتی داشته باشیم.  "موتور گازی" هم در سال 1907 میلادی، توسط یک مخترع آلمانی به نام "اوتو" اختراع شد.

تولید انبوه موتورسیکلت

در سال ۱۸۹۵ شرکت فرانسوی «دودیون باتن» پیشرانه ای ساخت که امکان تولید انبوه و عمومی موتورسیکلت را فراهم می کرد. این پیشرانه سبک، کوچک و با دور موتور بالا بود که از باتری و احتراق زغال استفاده می کرد. دودیون باتن، این پیشرانه ۲٫۱ اسب بخاری را برای استفاده در موتورهای شهری ارائه کرد، پیشرانه فوق متوسط شرکت های متعددی همچون «ایندین» و «هارلی دیویدسن» در امریکا کپی شد.

اگرچه یک آمریکایی به نام «پنینگتون» تعدادی ماشین از این دست را در سال ۱۸۹۵ ساخت؛ اولین تولیدکننده آمریکایی موتورسیکلت «آرینت-آستره» بود که توسط شرکت «هتز» در «واتهام ماساچوست» ساخته شد، تا قبل از جنگ جهانی اول، بزرگ ترین تولیدکننده موتورسیکلت شرکت ایندین بود.

پس از آن شرکت هارلی دیویدسن این جایگاه را دراختیار داشت. در سال ۱۹۲۸ کمپانی DKW بود که به یزرگ ترین سازنده موتورسیکلت تبدیل شده بود. موتورسیکلت های کارخانه BMW در سال ۱۹۲۳ با موتور دوقلو یا «باکسر» وارد عرصه رقابت شد. پس از جنگ جهانی دوم گروه BSA در سال ۱۹۵۱موتورسیکلت های «تریومف» را خریداری کرد تا بدین ترتیب ادعای تولید یکی از چهار تولیدکننده موتور سیکلت در جهان تبدیل شود و بعدا به عنوان به بزرگترین تولید کننده وقت تبدیل گردد.

شرکت آلمانی NSU از سال ۱۹۵۵ تا ۱۹۷۰ به بزرگترین سازنده موتورسیکلت بدل شد؛ اما در ۱۹۷۰ سالی که شرکت های ژاپنی و در راس آنها «هوندا» گوی رقابت را از دیگر رقبا ربود کا تا اکنون نیز در اختیار داشته است.تولیدکنندگان انگلیسی (تریومف-BSA-نورتون) تا قبل از از به عرصه آمدن هوندا جایگاه غالبی در تولید موتور سیکلت در بازار داشتند اما تولیدات سریع، ارزان، متنوع و با کیفیت برتر ژاپنی ها در اوایل ۱۹۷۰ بازار را از دست دیگران و بخصوص انگلیسی ها خارج کرد.

امروزه شرکت های هوندا، سوزوکی، کاوازاکی صنعت موتورسیکلت را دراختیار گرفته اند. اگرچه کمپانی های مانند هارلی دیویدسن هنوز از محبوبیت بالایی برخوردار هستند و در سال های اخیر نیز برخی از مارک های دیگر و بخصوص مارک های ایتالیایی مانند «دوکاتی» نیز توانسته اند محبوبیت زیادی به دست آورند.

در حال حاضر در ایران شرکت های زیادی در این زمینه فعالیت میکنند؛ شرکت نیکران موتور پاسارگاد یکی از ابر کمپانی های سازنده و عرضه کننده موتورسیکت در ایران به شمار می رود که توانسته نمایندگی انحصاری برند بنلی ایتالیا را اخذ کند.